The hobbit (trilogy)
An Unexpected Journey
De film opent met de oude Bilbo Balings, die op de dag van zijn 111e verjaardag begint met het uitschrijven van zijn vroegere avonturen. In een flashback wordt door hem verteld hoe de Dwergen van de Eenzame Berg rijk werden als mijnbouwers en edelsmeden onder koning Thrór, tot de geruchten over de rijkdommen de draak Smaug naar de Berg lokten en de Dwergen uit hun rijk verdreven werden. Smaug vernietigde ook de door mensen bewoonde buurstaat Dal.
Vele jaren eerder zit de 51-jarige Bilbo Balings nietsvermoedend in zijn voortuin als de tovenaar Gandalf voorbijloopt en zegt op zoek te zijn naar iemand die mee wil op een avontuur. Hoewel Bilbo hier niets voor voelt nodigt hij Gandalf uit om morgen op de thee te komen. Gandalf brengt tot Bilbo’s ontsteltenis dertien Dwergen mee: Balin, Dwalin, Fíli, Kíli, Dori, Nori, Ori, Óin, Glóin, Bifur, Bofur, Bombur en Thorin Eikenschild, de kleinzoon van Thrór. Nu er al jaren niets meer van Smaug vernomen is acht Thorin de tijd rijp om terug te keren naar de Berg, al is het maar vanwege het risico dat anderen de Dwergen voor zouden kunnen zijn. Gandalf wil Bilbo mee laten gaan als “inbreker”, aangezien Hobbits sneller en stiller zijn dan Dwergen en dus kan helpen om de schat te stelen. Bovendien kent Smaug de geur van Hobbits nog niet. Als Bilbo de volgende ochtend ontwaakt blijken de Dwergen vertrokken, met achterlating van een arbeidscontract voor Bilbo. In een opwelling besluit hij alsnog mee te gaan en gaat hen achterna. Onderweg vertelt Balin hoe het met Thrór is afgelopen. Bij een mislukte poging om Moria te heroveren is hij door de Bleke Ork Azog gedood. Thorin sloeg Azog vervolgens een arm af en meent dat Azog aan zijn verwonding gestorven is.
Na een lange reis oostwaarts ontstaat er wrijving in het gezelschap en trekt Gandalf er alleen op uit. Als de Dwergen hun kamp opslaan merken ze dat er pony’s verdwenen zijn. Fíli, Kíli en Bilbo ontdekken dat een drietal Trollen de pony’s gestolen heeft om ze op te eten. Als Bilbo de pony’s probeert te bevrijden wordt hij echter gesnapt. De Dwergen proberen hem te redden maar zijn gedwongen hun wapens neer te leggen als de Trollen Bilbo dreigen te doden. Vervolgens willen de Trollen de Dwergen roosteren als maaltijd. Bilbo rekt tijd door zich met hun kookkunst te bemoeien en te beweren dat Dwergen ongezond zijn. Hierdoor kan Gandalf terugkeren en een rots splijten, zodat de Trollen door de opkomende zon verstenen. Het gezelschap doorzoekt het schuilhol van de Trollen en ontdekt hier gestolen schatten, die ze begraven. Gandalf en Thorin nemen beiden een Elfenzwaard. Bilbo neemt op Gandalfs aanraden ook een kleiner zwaard. Vervolgens stuit de groep opRadagast, de Bruine Tovenaar uit het Demsterwold. Radagast vertelt Gandalf dat hij ongerust is over de toestand in zijn woud, waar steeds meer duisternis en ziekten toenemen. Toen Radagast Dol Guldur bezocht werd hij door een vreemde geest aangevallen en ving hij een glimp op van een vreemde Geestenbezweerder. Plotseling valt een groep Orks en Wargs de groep aan. Deze werken in opdracht van Azog, die het gevecht in Moria overleefd heeft en zich op Thorin wil wreken. Met behulp van Radagast en door Gandalf gewaarschuwde Elfen slaagt het gezelschap erin te ontsnappen naar de verborgen vallei van Rivendel.
Thorin accepteert de hulp van de Elfen niet van harte, aangezien de Boselfen van Thranduil de Dwergen in de steek gelaten hebben toen Smaug de Berg aanviel. Toch blijven de Dwergen enige tijd in het huis van Elrond, die speciale maanletters op de kaart ontdekt, die een nieuwe aanwijzing bieden naar een geheime deur in de Berg die maar eens per jaar ontdekt kan worden. Ook ontdekt Elrond dat Gandalfs zwaard Glamdring is, het zwaard van de Elfenkoning van de verwoeste stad Gondolin. Thorins zwaard, Orcrist, komt daar ook vandaan.
De Witte Raad komt in Rivendel bijeen. Gandalf is van mening dat in Dol Guldur een duistere Geestenbezweerder aan het werk is, maar Elrond en Saruman zijn hier sceptisch over. Het zwaard van de geest die Radagast aanviel blijkt echter het zwaard van de Tovenaar-Koning van Angmar, die al dood had moeten zijn. Saruman meent echter dat de Geestenbezweerder een gewoon mens is. Aangezien de Raad niet volledig overtuigd is van het gevaar van Dol Guldur wordt de expeditie van Gandalf en Thorin niet goedgekeurd. Galadriel heeft echter door dat de Dwergen en Bilbo al stiekem vertrokken zijn.
Bilbo en de Dwergen zijn de Nevelbergen ingetrokken, maar raken daar in moeilijkheden als ze per ongeluk tussen vechtende Steenreuzen terechtkomen. De groep vlucht een grot in, maar wordt daar door Aardmannen gevangen genomen. Bilbo blijft per ongeluk achter in de grotten en raakt in gevecht met een Aardman. Samen storten ze neer in de grot. De Aardman wordt gedood en meegenomen door Gollem, die hierbij een ring laat vallen. Met de ring in zijn zak loopt Bilbo Gollem tegen het lijf. Gollem kan niet beslissen of hij Bilbo wil helpen of opeten, dus daagt hij hem uit voor een raadselspel.
Ondertussen zijn de Dwergen voor de Grote Aardman geleid, die onthult dat Azog een prijs op Thorins hoofd heeft gezet. Als de Aardmannen de Dwergen willen gaan martelen verschijnt Gandalf ten tonele. De groep ontsnapt en Gandalf doodt de Grote Aardman, waarna ze naar de uitgang vluchten. Bilbo heeft ondertussen het raadselspel gewonnen door te vragen wat hij in zijn zak heeft. Als Gollem merkt dat zijn ring kwijt is snapt hij dat Bilbo die heeft en wil hem aanvallen. De ring blijkt Bilbo echter onzichtbaar te maken. Gollem kan Bilbo niet vinden en gaat bij een uitgang zitten in de hoop hem te grijpen. Bilbo ziet Gandalf en de Dwergen voorbij rennen en beseft dat hij langs Gollem moet om te ontsnappen. Hij overweegt het schepsel te doden, maar spaart hem uit medelijden.
Op het moment dat Thorin klaagt dat de Hobbit vooral een blok aan hun been is, keert Bilbo terug in de groep. Azog valt het gezelschap echter weer aan met zijn Orks en Wargs, zodat de helden zich in bomen verschansen. Thorin bevecht Azog, maar is geen partij voor hem. Als Azog op het punt staat Thorin te doden, stormt Bilbo naar voren en redt Thorins leven. Gandalf heeft ondertussen de Grote Adelaars geroepen, die de Dwergen, Bilbo en Gandalf in veiligheid brengen. Thorin biedt Bilbo zijn verontschuldigingen aan, terwijl het Gezelschap vanaf de Karrots uitkijkt op het Demsterwold en de daarachter liggende Eenzame Berg (Erebor), waar Smaug net ontwaakt.
The Desolation of Smaug
Bilbo, Gandalf en de dertien dwergen hun reis naar Erebor, het thuisland van de dwergen dat hen is ontnomen door draak Smaug. Voordat het zover is dat ze de confrontatie met Smaug kunnen aangaan hebben ze nog wel wat tussenstations aan te doen. Ze overnachten bij een man die in een gevaarlijke beer kan veranderen, ze trekken door Mirkwood en maken daar ruzie met een groep spinnen en de vader van Legolas en ze doen het dorpje aan dat lijdt onder een economische crises sinds de komst van Smaug.
Het zijn tussenstops die ondank hun prachtige decors en vaak kleurrijke personages niet kunnen verbloemen dat ze voornamelijk dienen om de Hobbits weer enkele minuten af te remmen op hun reis. Maar dit keer niet ter verdieping van de personages en geschiedenis van het verhaal, maar enkel ter herinnering dat The Hobbit werkelijk alles aangrijpt om het verhaal te rekken. In de scène haalt Gandalf Thorin over om de queeste te starten en ontdekken wij dat de dwergenkoning vijanden heeft die hem graag dood zien. Nieuwe info is het niet, een bijster fascinerend gesprek of spannende confrontatie kunnen wij het ook niet noemen. De toon is gezet voor een uiterst trage film.
Soms werken de eindeloze gevechtsscènes wonderwel. Zoals de scène waarin de dwergen een elvenkoninkrijk ontvluchten via tonnen en een wildwaterbaan. Achtervolgt door legers orks en te hulp geschoten door Legolas is de scène een explosie van spanning, visuele grapjes, indrukwekkende stunts en schitterende CGI. Een hoogtepunt dat de film nergens meer evenaart, zelfs niet als Smaug in de finale gaat meespelen. Andere gevechtsscènes werken minder, omdat Peter Jackson soms lijkt te twijfelen of hij een leuk avontuur voor het hele gezin maakt of een nieuwe Lord of the Rings. Als de dwergen door tientallen reusachtige spinnen worden aangevallen is de scène aan de ene kant een uitgebreide versie van de scènes met Shelob in LOTR, maar doordat wij nergens vrezen voor de levens van de dwergen, is elke volgende spin die aanvalt saaier dan de vorige.
Een verrassend hoogtepunt van de film is de toevoeging van Legolas. Een personage die niet voorkwam in het boek van Tolkien, maar een logische toevoeging omdat de dwergen lange tijd in het koninkrijk van Legolas’ vader Thanduil verblijven. Legolas wordt hier nog meer dan in Lord of the Rings ingezet om de gevechtsscènes speelser te maken door op creatieve wijze legers orks neer te maaien. Gewapend met een pijlenkoker die nooit leeg raakt en zonder zich een moment iets aan te trekken van zwaartekracht of andere natuurwetten geeft Legolas al zijn scènes net dat nodige extra’s. Dat Legolas ook figureert in een driehoeksverhouding met dwerg Kili en de stoere boself Tauriel (minstens zo gaaf als Legolas) die Tolkien zou doen omdraaien in zijn graf vergeven we Jackson graag omdat de twee elven het verhaal zo opleuken.
De uiteindelijk confrontatie met Smaug laat lang op zich wachten, maar is een indrukwekkend staaltje CGI. Van het machtige ondergrondse koninkrijk van de dwergen tot de prachtige draak, die met al zijn details een genot is om naar te kijken. Dit is waarom wij steeds weer uitkijken naar een nieuwe film over Midden-aarde. Helaas is er van een desolation (verwoesting) van Smaug dit jaar nog geen sprake, want net voordat er echt iets lijkt te gebeuren gaat het beeld op zwart. En als Bilbo aan het einde dan verschrikt verzucht: ‘Wat hebben we gedaan?’ eindigt de film met een prachtig lied van Ed Sheeran met “I see Fire”
Battle of the five armies
Na het heroveren van hun thuisland op de draak Smaug, heeft het gezelschap ongewild een dodelijke kracht op de wereld losgelaten. Smaug richt nu zijn vurige wraak op de weerloze mannen, vrouwen en kinderen van Meerstad. Gedreven door de obsessie zijn schat te heroveren, is Thorin bereid vriendschap en eer op te offeren en dwingt hij Bilbo tot een haast onmogelijk en gevaarlijk besluit.
Maar er liggen nog grotere gevaren op de loer. Slechts gezien door … de tovenaar Gandalf, stuurt de grote vijand Sauron zijn Orks-legioenen naar de Eenzame Berg. Terwijl de duistere krachten zich bundelen, worden de dwergen, elfen en mensen voor de keuze gesteld: verenigen of vernietigd worden. Bilbo moet vechten voor zijn leven en dat van zijn vrienden in het epische gevecht van de vijf legers, waarbij de toekomst van Midden-aarde op het spel staat.
